Przepisy lokalowe Miasta Katowice wydane z przekroczeniem delegacji ustawowej (2013 -2017)

Katowicki samorząd przyjął uchwałę uzależniającą przyznanie lokalu socjalnego od spełnienia kryterium powierzchni lokalu, w którym przebywa wnioskodawca. Nawet w przypadku pomieszczeń tymczasowych Miasto Katowice żąda ich opuszczenia przed rozpatrzeniem wniosku o najem lokalu socjalnego. W praktyce kryterium powierzchni ustalone na 6 m kw. osoba samotna może spełnić wyłącznie przebywając w noclegowni. Władze Miasta dopuściły tym samym do naruszania podstawowych praw i godności mieszkańców znajdujących się w krytycznej sytuacji życiowej. W podjętym postępowaniu sądowym wykazaliśmy, iż tak skonstruowane przepisy prawa miejscowego zostały wydane z przekroczeniem delegacji z ustawy o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy.

Opis problemu

W 2013 roku podjęła z nami kontakt samotna, niepełnosprawna kobieta chorująca na gruźlicę, prosząc o pomoc w uzyskaniu godnych warunków zamieszkania. Po eksmisji zamieszkała we wskazanym przez Miasto Katowice pomieszczeniu tymczasowym: był to rodzaj komórki na strychu z toaletą na półpiętrze. Pomieszczenie mogło być ogrzewane tylko grzejnikiem elektrycznym, było zawilgocone i zagrzybione.

Wniosek o przydział mieszkania socjalnego został rozpatrzony przez Miasto Katowice negatywnie. W uzasadnieniu odmownej decyzji podano, iż zostało przekroczone tak zwane kryterium metrażowe. Zamieszkiwana przez naszą klientkę komórka miała 15 m kw., natomiast Miasto Katowice ustaliło w swej uchwale kryterium powierzchni mieszkalnej na osobę samotnie gospodarującą wynoszące 6 m kw. Wraz z odmową Miasto Katowice wezwało naszą klientkę do opuszczenia pomieszczenia tymczasowego:

„W związku z faktem, iż nadal zamieszkuje Pani w pomieszczeniu tymczasowym o powierzchni mieszkalnej 15 m, nie ma również możliwości pozytywnego rozpatrzenia wniosku o zawarcie umowy najmu lokalu socjalnego na zasadach ogólnych, ponieważ nie spełnia Pani kryterium powierzchniowego uzasadniającego oddanie w najem lokalu z mieszkaniowego zasobu miasta Katowice (…). Ponownie informuję, że jest Pani zobowiązana do opuszczenia zajmowanego pomieszczenia tymczasowego (…)  Po zmianie Pani sytuacji mieszkaniowej, może Pani wystąpić do tut. Urzędu z nowym wypełnionym i podpisanym wnioskiem o zawarcie umowy najmu lokalu mieszkalnego, udokumentowując równocześnie  swoją aktualną sytuację finansową i mieszkaniową”  (pismo Zastępcy Naczelnika Wydziału Budynków i Dróg Miasta Katowice z dnia 12.08.2013 r. ) 

„Osoby skierowane do pomieszczenia tymczasowego winny w okresie obowiązywania umowy najmu zaspokoić sobie potrzeby mieszkaniowe we własnym zakresie, a po upływie umowy opuścić pomieszczenie” (pismo Pierwszego Wiceprezydenta Miasta Katowic z dnia 17.10.2013)

Dla samotnej osoby ubiegającej się o lokal socjalny, spełnienie kryteriów ustalonych przez Miasto Katowice jest niemożliwe. Mieszkania o powierzchni do 6 m kw. czy nawet do 12 m kw. (jeśli wnioskodawca posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności) nie występują w obrocie.

W wyniku podjętej analizy prawnej zagadnienia stwierdziliśmy, iż uchwała Rady Miasta w sprawie „Zasad wynajmowania lokali” jest niezgodna z przepisami ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Artykuł 23 ust. 2 tejże ustawy definiuje, iż jedyne kryterium, jakie może określać w tym zakresie uchwala rady gminy, to kryterium dochodowe, zaś w § 9 ust. 3 „Zasad wynajmowania lokali” dokonano nieuprawnionej modyfikacji przepisów ustawy poprzez dodanie kryterium powierzchni zajmowanego lokalu.

Poprzez udział w konsultacjach społecznych (rok 2013), a także w korespondencji kierowanej do przedstawicieli Władz Miasta, w tym Rady Miasta oraz licznych spotkaniach z przedstawicielami samorządu (lata 2013 - 2015) zwracaliśmy uwagę na poważny problem społeczny jakim jest wykluczenie najsłabszej grupy społecznej z możliwości ubiegania się o lokal komunalny. Wykazywaliśmy, iż Gmina nie wypełnia swoich ustawowych zobowiązań wobec najbardziej potrzebujących mieszkańców, nakazując opuszczenie gminnego pomieszczenia tymczasowego i równocześnie odmawiając przyznania lokalu socjalnego. Jedyną propozycją Miasta Katowice dla członków wspólnoty samorządowej, którzy znaleźli się w tak krytycznej sytuacji życiowej, jest zamieszkanie w noclegowni. Wówczas dopiero, po faktycznym uzyskaniu statusu osoby bezdomnej, następuje spełnienie kryteriów wynikających z przepisów prawa miejscowego oraz możliwe jest rozpatrywanie wniosku o lokal socjalny i jego ostateczne - po wielu latach starań - przyznanie. Rozwiązanie zmuszające do przyjęcia statusu osoby bezdomnej, dla perspektywy poprawy warunków w bliżej nieokreślonej przyszłości, jest propozycją naruszającą godność człowieka oraz niosącą z sobą szereg negatywnych skutków dla zdrowia psychicznego i funkcjonowania społecznego osób poddanych tej procedurze.

Ponieważ nasze argumenty nie zyskały aprobaty Zarządu i Rady Miasta Katowice zdecydowaliśmy się na udzielenie pomocy prawnej klientom naszego Ośrodka Poradnictwa w zaskarżeniu obowiązującej uchwały w sprawie zasad wynajmowania lokali. Dwukrotnie wystąpiliśmy do Rady Miasta z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, a wobec oddalenia wezwania przystąpiliśmy do postępowania sądowego przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym. Skierowaliśmy również wniosek do Prokuratury Okręgowej w Katowicach informujący o naruszeniu prawa, co spowodowało przyłączenie się do postępowania Prokuratury, która podzieliła nasze stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku 29 stycznia 2016 r. w sprawie o sygn. akt: IV SA/Gl 463/15 uznał nasze odwołanie za w pełni uzasadnione, stwierdzając iż przepisy Miasta Katowice uzależniające przyznanie lokalu socjalnego od spełnienia kryterium powierzchni lokalu, w którym przebywa wnioskodawca są niezgodne z ustawą o ochronie praw lokatorów. Miasto Katowice złożyło w tej sprawie skargę kasacyjną, która została oddalona przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 25 listopada 2016 r., sygn. akt: I OSK 1296/16.

Rada Miasta Katowice, nie czekając na rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego, w dniu 26 października 2016 r. uchwaliła nowe przepisy w zakresie „Zasad wynajmowania lokali”, w których ponownie wprowadza niezgodne z ustawą kryterium powierzchni zajmowanego  lokalu przy ubieganiu się o prawo do lokalu socjalnego.

Wojewoda Śląski w dniu 2 grudnia 2016 r. wydał rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające nieważność części uchwały nr XXXI/632/16 Rady Miasta Katowice z dnia 26 października 2016 r. w sprawie przyjęcia Zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Katowice. W uzasadnieniu decyzji powołał się na "nasze" wyroki i stwierdził, że Rada Miasta Katowice warunkując zawarcie najmu lokalu socjalnego „kryterium metrażowym” w sposób oczywisty przekroczyła granicę upoważnienia ustawowego. Już wcześniej, dnia 3 czerwca 2016 r. wydał rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzając nieważność uchwały Rady Gminy Pawonków w sprawie zasad wynajmowania lokali komunalnych powołując się w uzasadnieniu na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 29 stycznia 2016 r. uzyskany w prowadzonej przez nas sprawie.

W korespondencji z dnia 27.12.2016 r. otrzymaliśmy odpowiedź Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego na nasz wniosek z dnia 9 listopada 2016 r. o wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego w związku z Uchwałą nr XXXI/632/16 Rady Miasta Katowice z dnia 26 października 2016 r. 

Rada Miasta Katowice w dniu 2 lutego 2017 r. na skutek wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 listopada 2016 r. i rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody Śląskiego z dnia 2 grudnia 2016 r. zmieniła uchwałę w sprawie przyjęcia „Zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu miasta Katowice”.

Nasze działania

V – IX 2013 sporządzenie pism dla Pani B.S. w sprawie przyznania lokalu mieszkalnego z zasobów Miasta Katowice
X 2013 udział w konsultacjach społecznych projektu uchwały RM Katowice w sprawie zasad wynajmowania lokali
I 2014 sporządzenie wezwania do usunięcia naruszenia prawa przez Miasto Katowice w sprawie Pani B.S.
IV 2014 sporządzenie skargi Pani B.S. na uchwałę Rady Miasta Katowice do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach
VI 2014 sporządzenie wniosku do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach o przywrócenie terminu do złożenia skargi Pani B.S.
VI 2014  zgłoszenie się do Ośrodka Pana H.S. w związku z licytacją mieszkania
IX - X 2014 sporządzenie pism Pana H.S. do komornika i Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej
X 2014 sporządzenie motywacji wniosku o lokal komunalny dla Pana H.S. 
X 2014 sporządzenie pozwu o ustalenie prawa do lokalu socjalnego dla Pana H.S.
17 XI 2014 postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach o odrzuceniu skargi Pani B.S . na uchwałę Rady Miasta  Katowice w sprawie zasad wynajmowania lokali  (niezłożenie skargi w terminie) 
XI – XII 2014 sporządzenie pism dla Pana H.S. w sprawie przyznania lokalu z zasobów Miasta Katowice
7 I 2015 wystąpienie do Radnych Rady Miasta Katowice
7 I 2015 spotkanie z Przewodniczącą Rady Miasta Katowice
13 I 2015 wystąpienie do Prezydenta Miasta Katowice
19  I 2015 sporządzenie wezwania do usunięcia naruszenia prawa przez Miasto Katowice w sprawie Pana H.S.
III 2015 sporządzenie wniosku do Prokuratury Okręgowej w Katowicach o wniesienie skargi na uchwałę Rady Miasta Katowice
IV 2015 sporządzenie skargi Pana H.S na uchwałę Rady Miasta Katowice do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach
V 2015 porozumienie z Panem H.S w sprawie zapewnienia pomocy prawnej przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach
29 I 2016 wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach w sprawie ze skargi Pana H.S., sygn. akt: IV SA/Gl 463/15
IX 2016 wystąpienie do Radnych i Prezydenta Miasta Katowice
X 2016 porozumienie z Panem H.S. w sprawie zapewnienia pomocy prawnej przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w Warszawie
9 XI 2016 wystąpienie do Wojewody Śląskiego o wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego w sprawie uchwały Rady Miasta Katowice z dnia 26.10.2016
25 XI 2016 wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sygn. akt: I OSK 1296/16 oddalający skargę kasacyjną Rady Miasta Katowice od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie skargi Pana H.S. 

30 XI 2016

ponowne wystąpienie do Wojewody Śląskiego o wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego w sprawie uchwały Rady Miasta Katowice z dnia 26.10.2016
2 XII 2016 rozstrzygnięcie nadzorcze nr NPII.4131.1.590.2016 Wojewody Śląskiego stwierdzające nieważność części uchwały nr XXXI/632/16 Rady Miasta Katowice z dnia 26 października 2016 r . w sprawie przyjęcia Zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Katowice
2 II 2017  Uchwała Rady Miasta Katowice nr XXXVI/700/17 zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia „Zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu miasta Katowice". 

Korespondencja w sprawie

12.08.2013 Pismo Zastępcy Naczelnika Wydziału Budynków i Dróg 

26.09.2013 Pismo Pani B.S. do Naczelnika Wydziału Budynkow i Dróg UM Katowice

2.10.2013 Opinia w konsultacjach społecznych projektu uchwały w sprawie Zasad wynajmowania lokali 

17.10.2013 Pismo Wiceprezydenta Miasta Katowice

7.01.2015 Korespondencja do Radnych Rady Miasta Katowice

8.01.2015 Pismo Przewodniczącej Rady Miasta Katowice

13.01.2015 Pismo do Prezydenta Miasta Katowice

26.01.2015 Interpelacja Wiceprzewodniczącego  Rady Miasta Jerzego Forajtera

03.02.2015 Odpowiedź Wiceprezydenta Miasta na interpelację Jerzego Forajtera

03.02.2015 Pismo Wiceprezydenta Miasta Katowice 

13.02.2015 Odpowiedź Wiceprezydenta Miasta na interpelację Józefa Zawadzkiego

04.03.2015 Uchwała RM Katowice w odpowiedzi na wezwanie Pana H.S. do usunięcia naruszenia prawa 

29.01.2016 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach

28.09.2016 Korespondencja do Radnych Rady Miasta Katowice

30.09.2016  Korespondencja do Prezydenta Miasta Katowice

30.09.2016 Pismo Przewodniczącej Rady Miasta Katowice

31.10.2016 Pismo Wiceprezydenta Miasta Katowice

25.11.2016 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

02.12.2016 Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego

27.12.2016 Pismo Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego

12.01.2017 Pismo do Wiceprezydenta Miasta Katowice

11.01.2017 Pismo Wiceprezydenta Miasta Katowice

13.02.2017 Pismo Wiceprezydenta Miasta Katowice

  • ralus
  • weglosmyk
  • NIW
  • Non Profit
  • seminarium
  • Google
  • Komitet do spraw pożytku publicznego
  • szip
  • izba lekarska
  • Fundacja Nasza Szkoła
  • prowincja
  • oblaci
  • renovabis
  • IPS
  • adwokat ewa
  • Gość Niedzielny
  • fio
  • Do Rzeczy
  • zthiu
Facebook
Newsletter
Newsletter spes.org.pl

Na podany przez Ciebie adres mailowy przesyłać będziemy najnowsze informacje - zostań w kontakcie!

Możesz pomóc
Możesz pomóc

Włącz się w pomaganie. Osoby niepełnosprawne, w trudnej sytuacji życiowej i materialnej czekają na Twój gest. Szczegółowe informacje w dziale MOŻESZ POMÓC